Een netwerk rond je schooltuin is dé factor die bepaalt of je schooltuin een topper of flopper wordt. Als een grote groep van mensen betrokken zijn bij de schoolmoestuin, dan maken vele handen het werk lichter, zijn er vele wachters die oog hebben voor de toestand van de schooltuin én je kan daardoor beroep doen op verschillende expertises.
In sommige scholen zijn het de buren of ouders die komen helpen, in andere schoolmoestuintjes is er de dankbare hulp van de grootouders. Maar ook verder buiten de schoolmuren kun je steun opbouwen voor de schoolmoestuin. Hieronder vind je een omschrijving van mogelijke partners. Natuurlijk zijn er nog veel meer!
In de lokale Velt-afdeling vind je tal van mensen die zeer veel weten over ecologisch tuinieren. Misschien is er wel iemand die mee in de werkgroep wil zitten om zo het ecologisch aspect te bewaken. Of het kan zijn dat een Velt-lid nog wat plantgoed of zaden op overschot heeft, of tijd om mee te helpen in de tuin. Zoek hier naar een Velt-afdeling in je buurt.
Breng de gemeente/stad op de hoogte van de moestuinplannen van je school. Dat kan via de groen-, milieu- of duurzaamheidsambtenaar of via de milieuraad. Mogelijks kunnen ze je helpen bij het realiseren van de plannen. Denk maar aan subsidies, technische hulp van de groendienst, recuperatiemateriaal,….
Ook de buurt kan je betrekken bij de moestuin. Via een oproep in het gemeentekrantje kun je de buurt op de hoogte brengen en vragen om hulp. Zo kan je de buren vragen om in de zomermaanden een oogje in het zeil te houden in ruil voor de oogst van die maand. Of de school kan pompoensoep maken voor het buurtfeest…
De drukke momenten op school (examens, lentefeest,…) vallen samen met de drukke momenten in de tuin. En tijdens de zomervakantie, als niemand op school is, vragen de meeste schoolmoestuinen extra aandacht. De zomer is immers het topseizoen in een gewone moestuin. Gelukkig bestaan er oplossingen! We zetten er enkele op een rijtje:
“Vorige week hebben we een eerste zomerwerkdag gehouden met ouders en leerkrachten in onze MOStuin. Het was nodig, onkruid heeft blijkbaar niet veel zon nodig. Hiermee sluiten we een eerste groeiseizoen af in onze tuin. Ook in augustus organiseren we een werkdag. Hierop nodigen we ouders, leerlingen en leerkrachten uit." - Juf An uit Basisschool 't Centrum in Rotselaar
In de schoolmoestuin van het Sint-Bernardusinstituut wordt er ook in de winter gewerkt. Ze deden er alles aan om de vogels te verwennen in deze barre tijden. Hieronder kan je hun verslag lezen en bekijken. Een getuigenis van het Sint-Bernardusinstituut: “Op onze school zorgen we in de winter ook voor onze vogelvrienden! Op verschillende plaatsen hangen er mezenbollen en ligt er een voorraadje vogelzaad op voederplanken. Een oude kerststal uit de kringloopwinkel functioneert ondertussen ook als vogelrestaurant!
Vertel ook eens thuis dat uitgebloeide bloemen en struiken in het najaar niet volledig moeten afgeknipt of ingesnoeid worden… Het zaad van verschillende kruiden en planten betekenen in de winter voedsel voor de vogels. En dat ze een mooie decoratie bieden als de sneeuw er bovenop blijft liggen is mooi meegenomen…”
Wil je met jouw klas aan de slag? Hier vind je alvast enkele ideetjes:
De winter is het moment om plannen te smeden voor de schoolmoestuin. Welke dingen willen we zaaien? Wat is er geschikt? Welk soort zaad gebruiken we best?Velt raad aan om te kiezen voor biologische zaad. Waarom? Daar zijn drie redenen voor:
Hoe? Velt doet elk jaar een groepsaankoop van biozaden. Zo kan je als Velt-lid genieten van een aardige korting. Is er geen meester of juf lid van Velt? Klop dan eens aan bij een zadenverantwoordelijke uit je buurt. Misschien kan hij/zij jou wel helpen. Je vindt alle info vanaf november op onze website en in Seizoenen.
Ik kan niet kiezen... Kies voor rassen die je kan oogsten voor en/of na de zomervakantie. Je vindt alvast een hele hoop suggesties in onze zaaikalender voor de schoolmoestuin.
De lente is het moment om het tuinieren terug aan te vatten. Zaaien, voorkiemen,... er is werk aan de winkel. Om te weten wanneer je welke groenten kan zaaien, maakte Pim Pompoen een heuse zaaikalender voor schooltuinen. Je kan deze hier downloaden. Hoor je het donderen in Keulen? We geven je graag een beetje uitleg bij de kalender.
buiten zaaien (z)
Sommige groenten kan je direct in de volle grond zaaien. Op de verpakking van het zaad kan je lezen hoever de zaadjes uit elkaar mogen liggen. Grote zaadjes zaai je dieper, kleine zaadjes zaai je hoger. De diepte is ongeveer vijf keer de dikte van het zaad. Meer info over hoe je precies kan zaaien vind je hier.
binnen zaaien (b)
Sommige groenten zaai je best eerst binnen. Dit heeft als voordeel dat ze niet worden blootgesteld aan koude, regen en wind. Bovendien kan je dit in je klas doen. Zo kan je elke dag met de leerlingen kijken hoe de kiempjes vorderen. Grote zaadjes zaai je dieper, kleine zaadjes zaai je hoger. De diepte is ongeveer vijf keer de dikte van het zaad. Meer info over hoe je precies kan zaaien vind je hier.
voorkiemen (v)
Aardappelen moet je even laten voorkiemen. In de infofiche van de aardappelen lees je hoe je dat kan doen.
planten (p)
Als het buiten warmer wordt, kan je de kleine plantjes beginnen uitplanten. Laat genoeg ruimte tussen de verschillende plantjes en zorg dat de kluit (de klomp aarde) in de grond zit.
Voorzie een winterbedekking. Dit beschermt de bodem niet alleen tegen felle regen en wind, maar heeft als extra voordeel dat de bodemtemperatuur onder de bedekking iets hoger blijft dan bij onbedekte grond. Hierdoor blijven de bodemorganismen actiever, wat goed is voor de bodemvruchtbaarheid.
Hoe doe je dat, een winterbedekking (= wintermulchlaag) aanbrengen?
Subsidies
Op provinciaal niveau worden er soms subsidies uitgereikt voor de vergroening van de speelplaats. Informeer bij MOS (Milieuzorg op School) voor de mogelijkheden in jouw provincie.
Inzameling
Steek de koppen bij elkaar. Er zijn heel veel verschillende manieren om samen met je leerlingen, oudercomité of school geld te verzamelen voor de schoolmoestuin. We zetten een paar ideetjes op een rij:
In de freinetschool de Vlieger organiseerden ze een heuse veiling voor de vergroeningsplannen.
"Met de subsidie van de stad Gent kwamen we niet toe. Om de rest van het bedrag in te zamelen, organiseren we een veiling", zegt Eva, een van de mama's die de 'Veiling der Vliegervaardigheden' mee organiseerde. Aanvankelijk hoopte de school op 3.000 euro, maar ze klokten af op 6.600 euro.”
Lees meer over de veiling in deze krant.
In ons tweemaandelijks tijdschrift Seizoenen brengen we telkens meer dan 40 pagina's over ecologisch tuinieren, koken en leven. Ook heel wat praktische tips voor je moes- en siertuin.
