Is kalkcyanamide verantwoord in de moestuin?

Je leest of hoort soms dat kalkcyanamide hét wondermiddel zou zijn tegen allerlei bodemplagen en -ziekten. Wat klopt daarvan en is het verantwoord in de ecologische moestuin? Kalkcyanamide is een oud bijtend middel dat al tachtig jaar gebruikt wordt, met als hoofdbestanddelen kalk en cyanamide. Het wordt op synthetische wijze geproduceerd met kalksteen waaraan men stikstof toevoegt.

Werking

• Als meststof: het is een stikstofmeststof, waarvan de stikstof relatief traag vrijkomt. Tegelijkertijd zorgt het voor een verhoging van de pH, en wordt de bodem minder zuur.
• Als herbicide: de aanwezige cyanamide zorgt voor een onkruidbestrijdende werking, waarbij via contact de planten vernietigd worden.
• Als pesticide: de aanwezige cyanamide heeft een dodende werking op het bodemleven. Insecten, schimmels, bacteriën en aaltjes worden gedood. Kalkcyanamide is ook heel giftig voor bijen en matig giftig voor vogels.

In tegenstelling tot vele andere herbiciden en pesticiden laat kalkcyanamide geen schadelijk residu achter in de bodem. Onder invloed van de bodemvochtigheid breekt het af in het giftige cyanamide, dat relatief snel omgezet wordt in ureum en verder in ammonium en nitraat.

De combinatie van deze eigenschappen in één product maakt dat sommige verdelers en tuincentra kalkcyanamide propageren als oplossing voor heel veel tuinproblemen. Er valt immers ook veel geld te verdienen aan dit product en op korte termijn is het effect spectaculair.

Verantwoord voor in mijn tuin?

De werking van kalkcynanamide is, om het eenvoudig te stellen,  vergelijkbaar met die van antibiotica, bleekwater of antibacteriële zeep: die doden ook 99,9% van alle leven. Overigens ontstaan juist hierdoor resistente schimmels en bacteriën: die ene 0,1% die zo'n tabula rasa-behandeling overleeft, kan achteraf voor veel grotere problemen zorgen.

Een evenwichtig bodemleven, met duizenden soorten, dat moet je jaar na jaar opbouwen, vooral door goeie compost en oppervlakkige bodembewerking. Voor een ecologische tuinier is kalkcyanamide, als bemesting, overbodig. Bemesten gebeurt immers met compost of organische meststoffen. Bodemziektes kun je dan weer vermijden door een ruime vruchtwisseling.

Omwille van de nefaste invloed op het leven in de tuin, de niet-selectieve werking, en de chemische oorsprong hoort kalkcyanamide niet thuis in een tuin waar je op een ecologische wijze wil groenten telen. De biowetgeving is duidelijk: kalkcyanamide is verboden in de biologische landbouw.

Meer weten over aantastingen en ecologisch tuinieren?

Waarom geen lid van Velt worden? Voor slechts 30 euro ontvang je 6 keer per jaar krijg je ons ledentijdschrift Seizoenen en geniet je van tal van andere voordelen. Ontdek het hier.