Wat doe je met mollen, woelratten en woelmuizen?

Veel tuiniers hebben last van mollen en/of woelratten en woelmuizen én willen in de eerste plaats weten hoe ze een bestaande plaag kunnen tegengaan.

Mollen zijn nuttige dieren die leven van wormen en insectenlarven. Stel je eerst de vraag of de molshopen in je tuin echt hinderlijk zijn voor je ze bestrijdt. Woelratten en woelmuizen knagen aan de zachte ondergrondse plantendelen van bijvoorbeeld bloembollen, groenten en vruchtbomen. Al die ondergrondse gravers verluchten je bodem en verspreiden ook sporen van nuttige bodemschimmels.

Trek natuurlijke vijanden aan

Dagroofvogels kun je aantrekken met een zitstang: een paal van minstens 2,5 meter boven de grond. Een zitstang heeft alleen nut als je een tuin hebt zonder al te veel begroeiing (struiken etc), anders ziet de roofvogel niet wat er op de grond gebeurt. Hang ook nestkasten voor roofvogels.
Uilen: woelmuizen zijn in sommige streken een belangrijke voedselbron voor uilen
Katten, een aantal hondenrassen (o.a. fox terrier)
Wezel, marter, bunzing en fret
Mollen vangen en eten jonge woelmuizen en -ratten

Neem structurele maatregelen

Sluit voedselvoorraden en bewaarplaatsen van groenten goed af, zo kunnen woelmuizen en -ratten niet bij je oogst.
Werk met verhoogde bedden en leg onderin het bed stevig kippengaas.
Wanneer je fruitbomen of -struiken plant, wikkel dan de wortelkluit in kippengaas. Zo zijn de dikkere wortels beschermd; woelratten lusten fijne boomwortels niet zo.
Plaats barrières rond je moestuin: muren of een strook kort gemaaid gras. Ook een dubbele omheining (1 meter uit elkaar) waartussen dan kippen, schapen,... lopen. De trillingen van je kleinvee verstoren woelmuizen en mollen.
Een vlierhaag vormt een dicht, warrig en stinkend wortelgestel. Dat bemoeilijkt de toegang tot de fruit- of moestuin.
Frees massa's mosselschelpen onder. Veel van die mosselschelpen breken dan in scherpgerande stukken, die dan ondergrondse gravers weren. Het effect verdwijnt wanneer de schelpen verweren - na een jaar of meer.
Meng 10% grof lavagruis met je bodem.
Jaarlijks frezen of spitten verstoort sowieso mollen en woelmuizen, maar is ook nefast voor het gewenste bodemleven.
Neemt flink gedoornde twijgen van rozen, kruisbessen, meidoorn, sleedoorn, ... Stop ze in busseltjes (minstens 5 takken en 30 centimeter lang) in de gangen.
Voor zover haalbaar: laat heel veel water in hun gangen stromen.

1. Geur

Mollen en woelmuizen houden niet van sterke geuren; geur vervliegt wel, dus de meeste van onderstaande behandelingen moet je herhalen.

Meng enkele druppels pepermuntolie of andere etherische oliën met een kopje plantaardige olie, en verspreid dit in de gangen.
Tuingloxinia (Incarvillea delavayi) en Bulgaarse sierui (Nectaroscordium siculum) en goudlook (Allium moly),verspreiden ondergronds een hinderlijke geur. Goudlook wordt ook onder de naam Mollenbollen verkocht.
Met bladeren van vlierstruiken of knoflook/uien (de bollen of gewoon de opgespaarde schillen) kun je gier maken. Daarvoor leg je 1 kilogram bladeren in 10 liter water en laat je het mengsel 10 dagen staan. Voeg er eventueel urine aan toe. Giet de gier onverdund in de gangen.
Honden- of kattenkeutels, of ook haar van deze huisdieren, of mensenhaar: je kunt ze allemaal rechtstreeks in de gangen plaatsen
Meng 100 ml wonderolie (ricinusolie) met 50 ml afwasmiddel en 2 liter water; verdun dan het mengsel tien maal met water en sproei dit over je bodem. NB: ricinusolie komt van de giftige ricinusplant, maar het giftige ricine wordt tijdens de verwerking verwijderd. De olie is dus veilig en gewoon verkrijgbaar in de winkel, vooral als cosmeticaproduct.

2. Lawaai en trillingen

Onderstaande middeltjes helpen zolang ze trillen: met menskracht, door wind of elektriciteit,... - en zolang je mollen of woelmuizen er niet aan wennen...

Flessen, half ingegraven, zijn klassiek. Maar werkt het? De diertjes wennen ook. Idem voor molentjes, al dan niet van eigen makelij, en voor speciale trillende apparaten.
Een lange, dikke ijzeren staaf in de grond, waar je dagelijks met een hamer tegen slaat.
Betonijzers of gelijkaardige staven van 150 tot zelfs 300 centimeter lang: duw ze verticaal in de bodem – de onderste 30 tot 50 centimeter zitten dus in de grond - en 100 centimeter uit elkaar. Bovenop elk ijzer zet je een omgekeerde blikje. Die staven kun je ook onderling verbinden met een breed plastic lint zoals dat bij wegwerkzaamheden gebruikt wordt.

3. Vangen

Voor elke diersoort bestaan aparte klemmen. Ze worden uitgezet in de bewoonde gangen. Het plaatsen vraagt altijd ervaring en veel geduld. Zo mag je de klem niet met mensengeur bevuilen en moet je dus eerst je handen met aarde inwrijven of handschoenen dragen.
Half met water gevulde emmers bij een gebruikte ingang ingraven, met de bovenkant van de emmer gelijk met de bodem van de gang. De diertjes kunnen erin sukkelen en verdrinken. Maar in dit soort vallen kunnen ook andere dieren verdrinken dus moet je je afvragen of dit zinvol is. Leg in ieder geval een dakpan of zo op je emmer, zodat er maar kleine beestjes in kunnen sukkelen en controleer je emmer dagelijks – met handschoenen aan.
Laat gevangen mollen, muizen en ratten vrij in de natuur. Daar zullen ze wel natuurlijke vijanden vinden.

4. Dodelijke planten en mengseltjes

Hieronder vind je een aantal dodelijke planten en mengseltjes voor muizen en ratten. Niet wetenschappelijk maar wel het proberen waard:

(de zaden van) tuinwolfsmelk (Euphorbia peplus)
Het binnenste witte zachte merg van zonnebloemhoofden
1 kop havervlokken, gemengd met 1 soeplepel gips. Dat zorgt voor een fatale obstipatie.
De bolrokken van de giftige Scilla maritima.

5. Ecologisch gif

Voor woelratten en -muizen is er een dodelijk lokmiddel in de handel dat in zijn gebruik enigszins ecologisch te verantwoorden is. De actieve stof komt namelijk uit de wortels van de Johannesbroodboom. Stukjes daarvan leg je aan de openingen op de grond.

De knaagdieren sleuren dat naar hun ondergronds verblijf, eten ervan en gaan nadien dood. Het product is misschien nog in de handel te vinden onder de naam Quiritox. Naturen Ratten en muizen is ook zo'n natuurlijk lokaas om ratten en muizen te bestrijden

Let wel: als je mollen en knaagdieren doodt, dan komt hun plaats vrij en woonplaatsen vrij. Prima voor de beesten uit de buurt. Ze verjagen is dus een betere optie.

Meer weten over ecologisch tuinieren?

Waarom geen lid van Velt worden? Voor slechts 30 euro ontvang je 6 keer per jaar krijg je ons ledentijdschrift Seizoenen en geniet je van tal van andere voordelen. Ontdek het hier.